Pomysł prezydenta Andrzeja Dudy o przeprowadzeniu referendum razem z wyborami samorządowymi 11 listopada 2018 r. jest pomysłem złym. Dlatego Nowoczesna złożyła do Marszałka Sejmu projekt nowelizacji ustawy o referendum ogólnopolskim. Znajdzie się w nim zapis zakazujący przeprowadzania referendum w dniu, w którym odbywają się wybory samorządowe.
– Wybory do samorządu terytorialnego to święto demokracji lokalnej. Nie można łączyć dyskusji o sprawach regionalnych ze sprawami i tematami ogólnokrajowymi – mówił w sejmie poseł Marek Sowa. Według niego takie samo stanowisko zajęła Państwowa Komisja Wyborcza, która wprost napisała, że nie można przeprowadzać referendum w tych samych komisjach wyborczych, w których odbywają się wybory samorządowe. – Okazuje się, że to co jest oczywiste dla wszystkich, nie jest oczywiste dla prezydenta Dudy. Nowoczesna chce ustawowego zakazu łączenia referendum z wyborami lokalnymi, aby w przyszłości nikomu do głowy nie przychodziły tak absurdalne pomysły – dodał poseł Sowa.
W uzasadnieniu do projektu nowelizacji wskazane zostało, że przepisy regulujące wybory samorządowe znacząco różnią się od przepisów ustawy o referendum ogólnokrajowym, co dodatkowo utrudnia przeprowadzenie obu wyborów w jednym dniu.
Oto kilka przykładów przeszkód:
1) oba głosowania muszą być przeprowadzone przez odrębne komisje wyborcze z dwoma oddzielnymi listami wyborców i oddzielnymi kartami do głosowania;
2) głosowanie w referendum może odbywać się w ciągu dwóch dni zaś w wyborach samorządowych tylko w jednym dniu;
3) przeszkodą w organizacji referendum z wyborami samorządowymi są inaczej wyznaczone okręgi wyborcze;
4) w głosowaniu samorządowym wyborcy przypisani są do miejsca zamieszkania, nie mogą głosować za granicą i na statkach, przeciwnie w głosowaniu referendalnym;
5) podmioty uprawnione mogą powołać odrębnych mężów zaufania.
Przewodnicząca Klubu Poselskiego Nowoczesnej Katarzyna Lubnauer zwróciła uwagę, że w przyszłym roku w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości 11 listopada będzie wielkim świętem państwowym i jak żadna inna data powinna wszystkich łączyć a nie dzielić. – Jeśli w tym dniu będzie referendum, tak jak tego chce prezydent Duda, to doprowadzimy do sytuacji, że zamiast świętować i być razem, Polacy będą dzielić.
Posłowie przypomnieli też, że Nowoczesna złożyła wcześniej projekt nowelizacji ustawy ordynacja wyborcza, tak aby wybory samorządowe nie były organizowane w dni świąt państwowych i kościelnych.
